PA5- مستند سازي و آرشيو داده ها
در طول
پروژه آزمايش هاي بسيار زيادي انجام خواهيد داد و داده هاي بسيار
زيادي بدست خواهيد آورد. اگر سياست مشخص و تدوين شده اي جهت آرشيو
داده ها نداشته باشيد براحتي در انبوه داده هاي خود غرق خواهيد شد.
در مورد روش آرشيو
كردن و مستند سازي خود فكر كنيد و روشي براي خود ابداع كنيد. در
اينجا يك روش پيشنهادي كه مؤثر بودن آن امتحان شده است ارائه مي
شود.
1-
ثبت داده ها :
سعی کنید گزارش ها را
در نرم افزار One Note
یا نرم افزارهای مشابه (یا نرم افزارهای آنلاین)
بنویسید. این نرم افزار دقیقا مثل یک کلاسور است و مزیت بزرگ آن
این است که گزارش شما و تمامی داده های شما در یک محل ذخیره می
شود.
معمولاً ساخت يك سري
نمونه را با هم شروع مي كنيد. به عنوان مثال 5 نمونه مي سازيد تا
اثر دماي پخت را بررسي كنيد. در اين صورت در گزارش
تمام اين نمونه ها را با هم بنويسيد، زيرا اغلب شرايط براي آنها
يكسان است. در بالاي صفحه حتماً نام نمونه هايي كه مي
سازيد، تاريخ و عنوان بنويسيد. حتماً يك عنوان
انتخاب كنيد مثلاً «اثر دماي پخت در اندازه نانوذرات».
نتايجي كه بدست مي
آوريد بلافاصله در
Origin رسم
کنید (به فرمت نهایی شده) و در
صفحه مربوط به نمونه های مورد نظر در One Note
وارد کنید. تصاویر SEM و دیگر تصاویر را
نیز در گزارش خود وارد کنید. مهم است که همه داده ها به همراه همه
نوشته های شما در یک جا باشند.
در زمان هاي مختلف و
با مشاهده نتايج يك سري نمونه ممكن است كه تحليل ها يا ايده هاي
جديدي براي كار داشته باشيد. اين ايده ها را نيز بنويسيد و در همان
جا در گزارش وارد كنيد.
اگر
می خواهید گزارش را در دفتر بنویسید،
يك كلاسور دو سوراخه تهيه كنيد و از كاغذ هاي
A4
كه با پانچ سوراخ كرده ايد استفاده كنيد. به اين روش مي توانيد در
هر زمان هر مطلبي را در جاي مناسب خود وارد كنيد. ترجيحاً از يك
زيردستي گيره دار استفاده كنيد و كاغذ ها را بعدا در كلاسور وارد
كنيد. اين دفتر محل ثبت جزئيات آزمايشي، پرينت نتايج بدست آمده و
ايده ها و نتيجه گيري هاي شخصي شماست. ثبت «تمامي» اطلاعات در يك
جا به نظم كار شما كمك زيادي خواهد كرد.
2-
شماره گذاري نمونه ها:
شما نمونه هاي بسيار زيادي خواهيد ساخت و بايد آنها را نام گذاري
كنيد. هر يك از آنها در يكي از شرايط ساخت مانند دماي پخت،
pH،
زمان رشد و غيره با بقيه متفاوت است. هيچ روش نام گذاري موفقي كه
بتواند اين اطلاعات ساخت را در خود بگنجاند وجود ندارد. بنابراين
تلاش نكنيد با نام هايي كه هر بخش آن شما را به ياد قسمتي از شرايط
آزمايش مي اندازد نمونه ها را نام گذاري كنيد. روش نام گذاري بايد
به صورتي باشد كه اجازه نام گذاري تعداد زيادي نمونه را بدهد. يك
مدل پيشنهادي به اين صورت است كه نام نمونه ها به صورت مثلا
03N12
باشد كه N
معرف نام پروژه است،
03
شماره مرحله پروژه و
12
شماره نمونه است. معمولا در طول كار تحقيقاتي خود درگير دو يا سه
پروژه ظاهراً مستقل مي شويد. هر كدام را با يك يا دو حرف انگليسي
(در اينجا N)
مشخص كنيد. در هر يك از پروژه ها نيز مراحل مختلفي را تجربه خواهيد
كرد به اين معني كه به كرات تصميم مي گيريد كه روش كلي آزمايش هاي
خود را كاملا تغيير دهيد و فكر مي كنيد كه وارد مرحله جديدي از كار
شده ايد. در اين صورت نمونه هاي جديد را با شماره مرحله جديدي (در
اينجا 03)
شروع كنيد. نمونه ها را از
01
شماره گذاري كنيد. تجربه نشان مي دهد كه در هر مرحله بيش از 99
نمونه ساخته نمي شود.
3-
رسم نمودار ها و آرشيو فايل ها:
در بسياري از موارد نتيجه آزمايش ها به صورت
ascii
است. در اين صورت براي رسم آنها از نرم افزار
Origin
استفاده كنيد. مزيت اين نرم افزار نسبت به
Excel
و نرم افزار هاي مشابه اين است كه با
copy-paste
كردن نمودار هاي آن در
Power point
يا Word
اطلاعات داده اي آن ذخيره مي شود و با
double click
روي آن در هر جايي
Origin
باز شده و مي توان آن را تغيير داد.
داده ها را به داخل
نرم افزار
import كنيد
یا
copy-paste
کنید.
حتماً ستون ها را نام گذاري كنيد. معمولاً هر ستون مربوط به يك
نمونه است و بايد نام آن وارد شود (يا قسمتي از آن، مثلاً
N12).
از نام هاي
default نرم
افزار كه A,B,
C, … است
استفاده نكنيد. نام هر كدام از
Worksheet
ها را نيز تغيير دهيد و نام مناسبي انتخاب كنيد. اگر مي خواهيد يكي
از ستون ها را در يك عدد ضرب كنيد يا
shift
دهيد، يك ستون جديد باز كنيد و داده هاي اصلي را دستكاري نكنيد. مي
توانيد
Worksheet
اصلي را
Duplicate
كنيد و تغييرات را در
Worksheet
جديد بدهيد. نام گذاري
Worksheet
هاي جديد يا ستون هاي جديد را فراموش نكنيد.
براي رسم نمودار ها
حتماً از يك فايل
template
كه مي سازيد استفاده كنيد (مثلا این
فایل). تمامي نوشته هاي نمودار بايد فونت 36
داشته باشند، تمام خطوط
3 point
باشند و
symbol ها
سايز 15
باشند. scale
اوليه را عوض كنيد و
scale
مناسب را تعيين كنيد. فقط عاملي كه در منحني ها متفاوت است را به صورت
caption
داخل گراف وارد كنيد. بقيه شرايط را در وقتی که گراف را وارد
One Note یا دفتر می کنید
كنار نمودار بنويسيد.
براي اينكه نمودار را به داخل
Power Point
يا Word
ببريد آن را
Copy Page
كنيد.
جهت آرشيو فايل ها،
فولدري به نام
Experiments
ايجاد كنيد و در داخل آن فولدر هاي متعددي با عناوين
Transmission،
SEM،
XRD،
و ديگر روش هاي شناسايي ايجاد نماييد. در داخل هر يك از اين فولدر
ها، فولدر هايي با نام نمونه هاي مورد نظر بسازيد. به عنوان مثال
اگر داده هاي عبور نوري را براي نمونه هاي
03N12
تا 03N16
رسم كرده ايد، در فولدر
Transmission
فولدر ديگري با عنوان
03n12-16
بسازيد و فايل
Origin
را در آنجا ذخيره كنيد. نام فايل را
03n12-16-t.opj
بگذاريد. t
نشان مي دهد كه داده ها مربوط به
transmission
هستند. براي
XRD،
DRS
و غيره نيز حرف هاي مشخصه اي را براي خود تعيين كنيد.
4-
Master
Presentation:
يك فايل
Power Point
بسازيد كه مجموعه نتايج قابل ارائه شما را در يك جا داشته باشد.
اين فايل كه
Master Presentation
ناميده مي شود كمك بسيار زيادي به شما در مرتب كردن تدريجي مجموعه
داده هاي شما مي كند. تمامي نمودارها و شكل هاي اين فايل بايد
«نهايي شده» باشند و به همان صورت قابل استفاده در مقاله يا ارائه
در كنفرانس باشند. همچنين نتايج ارائه شده در اين فايل بايد تا
حدودي روند منطقي داشته باشد به گونه اي كه هر زمان كه نياز بود از
آن براي ارائه غير رسمي استفاده شود.
Master Presentation
بايد هر دو هفته تا يك ماه به روز شود. شكل هاي
Master Presentation
اگر درست تدوين شود همان شكل هاي پايان نامه خواهد بود و اين در
نوشتن پايان نامه كمك زيادي خواهد كرد. همچنين در دفاع و نيز در
كنفرانس ها با تغييراتي قابل استفاده است.
